سوند یا کاتتر یک لوله توخالی و انعطاف‌پذیر است که برای تخلیه ادرار از مثانه استفاده می‌شود. این وسیله پزشکی معمولاً از جنس لاتکس یا سیلیکون ساخته شده و در اندازه‌ها و انواع مختلفی موجود است.
چرا به سوند نیاز داریم؟
مشکل در دفع ادرار: افرادی که به دلایلی مانند انسداد مجاری ادراری، ضعف عضلانی مثانه یا مشکلات عصبی قادر به دفع ادرار به صورت طبیعی نیستند، به سوند نیاز دارند.
قبل و بعد از عمل جراحی: قبل از برخی جراحی‌ها برای خالی نگه داشتن مثانه و بعد از جراحی برای تخلیه ادرار از سوند استفاده می‌شود.
اندازه‌گیری دقیق میزان ادرار: در برخی موارد برای اندازه‌گیری دقیق میزان ادرار تولید شده در طول شبانه روز از سوند استفاده می‌شود.
جمع‌آوری نمونه ادرار استریل: برای انجام برخی آزمایشات پزشکی، نیاز به نمونه ادرار استریل است که از طریق سوند قابل جمع‌آوری است.
انواع سوند
سوندها در انواع مختلفی وجود دارند که هر کدام کاربرد خاص خود را دارد:
سوند نلاتون (یکبار مصرف): این نوع سوند به صورت موقتی در مثانه کار گذاشته می‌شود و پس از تخلیه ادرار خارج می‌شود.
سوند فولی: این سوند در انتهای خود یک بالون کوچک دارد که پس از ورود به مثانه باد می‌شود و مانع از خارج شدن سوند می‌شود. سوند فولی می‌تواند برای مدت طولانی در مثانه باقی بماند.
سوند سوپراپوبیک: این سوند از طریق یک برش کوچک در ناحیه زیر شکم وارد مثانه می‌شود.
سوند نیدل: نوعی سوند بسیار نازک است که برای جمع‌آوری نمونه ادرار استفاده می‌شود.
نحوه قرار دادن سوند
قرار دادن سوند توسط پزشک یا پرستار آموزش دیده انجام می‌شود. معمولاً قبل از قرار دادن سوند، ناحیه اطراف مجرای ادرار با محلول ضدعفونی تمیز می‌شود. سپس سوند به آرامی وارد مجرای ادرار و مثانه می‌شود. در مورد سوند فولی، پس از ورود سوند به مثانه، بالون آن باد می‌شود تا سوند در جای خود ثابت شود.
مراقبت از سوند
تمیز نگه داشتن ناحیه اطراف سوند: این ناحیه باید به طور مرتب با آب و صابون شسته شود تا از عفونت جلوگیری شود.
تخلیه منظم کیسه ادرار: کیسه ادرار باید به طور مرتب تخلیه شود تا از پر شدن بیش از حد آن جلوگیری شود.
مصرف مایعات کافی: مصرف مایعات کافی به جلوگیری از عفونت ادراری کمک می‌کند.
مراجعه به پزشک: در صورت بروز هرگونه مشکل مانند درد، خون در ادرار یا تب، باید به پزشک مراجعه کرد.
عوارض سوند
استفاده از سوند می‌تواند عوارضی مانند عفونت ادراری، خونریزی، آسیب به مجرای ادرار و ناراحتی را به دنبال داشته باشد.
چه زمانی باید سوند را خارج کرد؟
مدت زمان استفاده از سوند به دلیل استفاده از آن بستگی دارد. در برخی موارد، سوند به صورت موقت و در برخی موارد به صورت طولانی مدت استفاده می‌شود. تصمیم‌گیری در مورد زمان خارج کردن سوند توسط پزشک گرفته می‌شود.
Comments